İhracat, bir ülkenin ürettiği mal veya hizmetlerin döviz karşılığında yurt dışına satılmasıdır. Ülke ekonomisi için önemli bir gelir kaynağıdır ve istihdam yaratılmasına katkıda bulunur. İhracat yapabilmek için: Hedef pazarınızı belirleyin, ürünlerinizi hazırlayın, gümrükleme işlemlerini tamamlayın, uluslararası ödeme yöntemlerini öğrenin. Lojistik ve nakliye işlemlerini organize edin.
İhracatı gerçek veya tüzel kişiler, şahıs veya ortaklık şirketleri, mikro ihracatçılar ve e-ticaret platformları aracılığıyla ihracat işlemlerinin büyük bir kısmını otomatikleştirerek yapılabilir. Son olarak ihracatçı olmak için: Vergi numarası almanız gerekir, ihraç edeceğiniz ürüne göre ilgili İhracatçı Birliğine üye olmalısınız, gümrük müşavirliği hizmeti almanız tavsiye edilir ve ihracat ile ilgili mevzuatı ve prosedürlerinin tüm detaylarını öğrenmeniz önemlidir.
İhracat Neden Önemlidir?
İhracat, bir ülke ekonomisi için hayati önem taşır.
İhracat,
- Ekonomik büyümeyi (İhracat, ülkeye döviz girişi sağlar. Döviz girişi, ülkenin cari açığını kapatmasına ve rezervlerini artırmasına yardımcı olur) ,
- İstihdamı (İhracat yapan firmalar daha fazla işgücüne ihtiyaç duyar. Bu da istihdamın artmasına katkıda bulunur),
- Rekabeti (İhracat yapan firmalar, yurt dışındaki firmalarla rekabet etmek zorundadır. Bu da firmaları ürün ve hizmetlerini geliştirmeye ve maliyetlerini düşürmeye teşvik eder),
- Teknolojiyi (İhracat yapan firmalar, yurt dışındaki en son teknolojiyi takip etmek ve ürünlerini geliştirmek zorundadır)
- Uluslararası ilişkileri (İhracat, ülkeler arasındaki ticari ilişkileri güçlendirir) geliştirir.
İhracat, bir ülkenin kalkınması için vazgeçilmezdir.
İhracatın Avantajları Nelerdir?
1- Firmaya:
- Daha geniş pazar: Yurt dışına açılarak daha geniş bir pazara ulaşma imkanı sağlar.
- Cirolarında artış: Satışlarını ve cirolarını artırma imkanı sağlar.
- Kârlılık artışı: Daha fazla üretim ve ölçek ekonomisi ile kârlılıklarını artırma imkanı sağlar.
- Marka bilinirliği: Yurt dışında marka bilinirliğini ve prestijini artırma imkanı sağlar.
- Rekabet gücü: Rekabet gücünü ve pazar payını artırma imkanı sağlar.
2- Ekonomiye:
- Döviz girişi: Ülkeye döviz girişi sağlayarak cari açığı kapatmaya ve rezervleri artırmaya katkıda bulunur.
- Büyüme: Ekonomik büyümeyi ve kalkınmayı teşvik eder.
- İstihdam: Yeni iş imkanları yaratarak istihdamı artırır.
- Teknoloji: Teknolojinin ülkeye transferine ve yenilikçiliğin artmasına katkıda bulunur.
- Uluslararası ilişkiler: Ülkeler arasındaki ticari ilişkileri güçlendirerek dostluk ve iş birliğinin gelişmesine katkıda bulunur.
İhracat Türleri Nelerdir?
İhracat, bir ülkede üretilen mal veya hizmetlerin yurt dışındaki alıcılara satılması işlemidir. İhracat türleri şunlardır:
Ön İzne Bağlı İhracat Nedir?
Ön izne bağlı ihracat, uluslararası anlaşmalar, kanunlar, kararnameler ve ilgili mevzuat uyarınca belli bir merciin ön iznine bağlı olarak yapılan ihracattır. Bu tür ihracatta, ihracatçı firma öncelikle ilgili mercilerden ön izin almak zorundadır.
Konsinye İhracat Nedir?
Konsinye ihracat, malların belirli bir süre içinde satılmak üzere yurt dışındaki bir alıcıya gönderildiği bir ihracat türüdür. Mallar satılmazsa, ihracatçıya geri gönderilir.
Bedelsiz İhracat Nedir?
Bedelsiz ihracat, karşılığında herhangi bir bedel veya ödeme yapılmaksızın yurt dışına mal gönderilmesi işlemidir. Bu tür ihracatta, ihracatçı firma herhangi bir ticari kazanç elde etmez.
Kayda Bağlı İhracat Nedir?
Kayda bağlı ihracat, belirli ürünlerin ihracatında ihracatçı firmaların ilgili birliğe kayıt yaptırması ve beyanname vermesi zorunluluğu olan bir ihracat türüdür. Bu tür ihracatta, ihracatçı firmalar, ihraç edecekleri ürünlerin listesini ve miktarlarını ilgili birliğe beyan ederler. Birlik, bu beyanları inceleyerek ihracat izni verir.
Kayda bağlı ihracatın amacı, belirli ürünlerin ihracatını kontrol altına almak ve bu ürünlerin yurt dışına kaçak olarak çıkışını engellemektir.
Transit İhracatı Nedir ?
Transit ihracatı, bir ülkeden gümrük rejimine tabi olarak başka bir ülkeye geçici olarak taşınan malların ihracatıdır. Bu tür ihracatta, mallar transit ülkede gümrükleme işlemine tabi tutulmaz ve üçüncü bir ülkeye gönderilir.
Transit ihracatı, genellikle coğrafi konumu nedeniyle transit geçiş için uygun olan ülkeler tarafından tercih edilir.
Özellik Arz Etmeyen İhracat Nedir?
Özellik arz etmeyen ihracat, herhangi bir kısıtlamaya veya özel belgeye tabi olmayan ürünlerin ihracatıdır. Bu tür ihracatta, ihracatçı firmalar herhangi bir özel belge veya izin almadan ihracat yapabilirler.
Özellik arz etmeyen ihracat, genellikle gümrük vergisi ve KDV’den muaf olan ürünler için kullanılır.
Dolaylı İhracat Nedir?
Dolaylı ihracat, ihraç edilen ürünlerin doğrudan nihai alıcıya değil, aracı bir firma veya ülke üzerinden gönderildiği ihracat türüdür. Bu tür ihracatta, ürünler önce aracı firmaya veya ülkeye gönderilir ve daha sonra nihai alıcıya gönderilir.
Dolaylı ihracat, genellikle farklı ülkelerdeki gümrük vergileri ve kdv oranlarından faydalanmak için kullanılır.
Fiili İhracat Nedir?
Fiili ihracat, malların gümrük bölgesinden fiilen çıkışının yapıldığı ihracat türüdür. Bu tür ihracatta, mallar gümrük idaresinin kontrolünden geçerek yurt dışına gönderilir.
Fiili ihracat, en yaygın kullanılan ihracat türüdür.
Yeniden İhracat Nedir?
Yeniden ihracat, bir ülkeye ithal edilen ürünlerin herhangi bir işleme tabi tutulmadan tekrar yurt dışına gönderildiği ihracat türüdür. Bu tür ihracatta, ürünler ithal edildikten sonra gümrükleme işlemine tabi tutulmadan tekrar yurt dışına gönderilir.
Yeniden ihracat, genellikle ithal edilen ürünlerin yurt dışına daha uygun fiyata satılması için kullanılır.
Geçici İhracat Nedir?
Geçici ihracat, belirli bir süre için yurt dışına gönderilen ve daha sonra geri getirilecek olan malların ihracatıdır. Bu tür ihracatta, mallar gümrük idaresinin kontrolünden geçerek yurt dışına gönderilir ve belirli bir süre sonra geri getirilir.
Geçici ihracat, genellikle fuar, sergi, onarım, test gibi amaçlarla kullanılır.
Serbest İhracat Nedir?
Serbest ihracat, herhangi bir kısıtlamaya veya özel belgeye tabi olmadan yapılan ihracattır. Bu tür ihracatta, ihracatçı firmalar herhangi bir özel belge veya izin almadan ihracat yapabilirler.
Serbest ihracat, genellikle gümrük vergisi ve KDV’den muaf olan ürünler için kullanılır.
İhracat Yapmak İçin Şirket Kurulumu Nasıl Yapılır?
Şirket kurulum aşamaları:
Şirket Türü Seçimi:
- İhracat yapmak için limited şirket, anonim şirket veya şahıs şirketi gibi farklı şirket türleri arasından seçim yapabilirsiniz.
- Her şirket türünün kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır.
- Şirket türü seçiminde, faaliyet alanınızı, sermaye yapınızı ve gelecekteki planlarınızı göz önünde bulundurmanız önemlidir.
Şirket İsmi Belirleme:
- Seçeceğiniz şirket isminin daha önce tescil edilmemiş olması gerekir.
- Ticaret Odası’nın web sitesinden isim araştırması yapabilirsiniz.
Sermaye Belirleme:
- Şirket türüne göre minimum sermaye miktarı değişmektedir.
- Limited şirket için minimum sermaye 10.000 TL, anonim şirket için ise 50.000 TL’dir.
Gerekli Belgelerin Hazırlanması:
- Şirket kuruluş dilekçesi
- Ticaret Sicil Taahhütnamesi
- Ana sözleşme veya esas sözleşme
- Ortakların beyanı
- İmza beyannameleri
- Sermaye taahhüt tutanağı
- Nüfus cüzdanı fotokopileri
Ticaret Odası’na Kayıt:
- Gerekli belgeleri hazırladıktan sonra, şirketinizin bulunduğu ildeki Ticaret Odası’na başvuru yapmalısınız.
- Ticaret Odası, başvurunuzu inceledikten sonra şirketinizin tescilini yapacaktır.
Vergi Dairesi’ne Kayıt:
- Ticaret Odası’ndan tescil belgesi aldıktan sonra, şirketinizin bulunduğu ildeki Vergi Dairesi’ne başvuru yapmalısınız.
- Vergi Dairesi, başvurunuzu inceledikten sonra şirketinize vergi numarası verecektir.
Sosyal Güvenlik Kurumuna Kayıt:
- Şirketinizde çalışan personel varsa, onları Sosyal Güvenlik Kurumu’na kaydettirmeniz gerekir.
İhracat Yapmak İçin Nereye Başvurulur?
İhracat yapmak için tek bir yere başvurmak yeterli değildir. İhracat süreci karmaşık bir süreçtir ve farklı aşamalarda farklı kurumlara başvurmanız gerekir.
İhracat yapmak için başvurmanız gereken kurumlar:
Ticaret Odası:
- Şirketinizi kurmak için Ticaret Odası’na başvurmanız gerekir.
- Ticaret Odası, şirketinizin tescilini yapacak ve size vergi numarası verecektir.
Vergi Dairesi:
- Şirketinizin vergi kaydını yaptırmak için Vergi Dairesi’ne başvurmanız gerekir.
- Vergi Dairesi, şirketinize vergi numarası ve mükellefiyet belgesi verecektir.
Gümrük Müşavirliği Firması:
- Gümrük mevzuatı ve prosedürleri karmaşık bir konudur.
- Gümrük Müşavirliği firmaları, ihracat sürecinde size danışmanlık hizmeti verebilir.
İhracatçı Birlikleri:
- İhracatçı Birlikleri, ihracatçılara çeşitli konularda destek ve danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
- İhracatçı Birlikleri’ne üye olarak ihracatla ilgili güncel bilgiler edinebilir, fuarlara katılabilir ve diğer ihracatçılarla iletişim kurabilirsiniz.
Ticaret Bakanlığı:
- Ticaret Bakanlığı, ihracatı teşvik etmek için çeşitli programlar ve destekler sunmaktadır.
- Ticaret Bakanlığı’nın web sitesinden ihracatla ilgili güncel bilgiler edinebilir ve destek programlarına başvurabilirsiniz.
KOSGEB:
- KOSGEB, küçük ve orta ölçekli işletmelere destek veren bir kurumdur.
- KOSGEB, ihracat yapmak isteyen firmalara çeşitli finansal ve eğitim destekleri sunmaktadır.
İhracat Yapmak İçin Nasıl Müşteri Bulunur?
İhracat yapmak, firmalar için yeni pazarlara açılma ve büyüme imkanı sunan önemli bir faaliyettir. İhracat yapmak için öncelikle müşteri bulmanız gerekir.
Müşteri bulma yöntemleri:
Fuarlara Katılım:
- Hedef pazarınızdaki fuarlara katılarak ürünlerinizi ve hizmetlerinizi tanıtın.
- Potansiyel müşterilerle iletişim kurun ve iş bağlantıları oluşturun.
Ticari Platformlar:
- Alibaba, Kompass, TradeKey gibi uluslararası ticari platformlarda yer alın.
- Ürünlerinizi ve hizmetlerinizi platformda yayınlayın ve potansiyel müşterilerinize ulaşın.
Soğuk E-posta Gönderimi:
- Hedef pazarınızdaki potansiyel müşterilere soğuk e-posta gönderin.
- E-postanızda ürünlerinizi veya hizmetlerinizi tanıtın ve iş teklifi sunun.
Sosyal Medya:
- LinkedIn, Twitter gibi sosyal medya platformlarını kullanarak potansiyel müşterilerle iletişim kurun.
- Ürünlerinizi ve hizmetlerinizi sosyal medyada tanıtın ve hedef kitlenizle etkileşime girin.
Web Sitesi:
- İngilizce veya hedef pazarınızın dili olan bir web sitesi oluşturun.
- Web sitenizde ürünlerinizi veya hizmetlerinizi tanıtın ve iletişim bilgilerinizi ekleyin.
Reklam:
- Hedef pazarınızdaki dergilere, web sitelerine veya diğer reklam araçlarına reklam verin.
- Reklamınızda ürünlerinizi veya hizmetlerinizi tanıtın ve potansiyel müşterilerin ilgisini çekin.
Ticari Ateşeler:
- Türkiye’nin dış temsilciliklerinde bulunan Ticari Ateşelerden danışmanlık hizmeti alın.
- Ticari Ateşeler, hedef pazarınızdaki potansiyel müşteriler hakkında bilgi verebilir ve iş bağlantıları kurmanıza yardımcı olabilir.
E-İhracat Nedir?
E-İhracat, internet ve elektronik ticaret platformları aracılığıyla yurt dışına ürün veya hizmet satma işlemidir. Geleneksel ihracata göre daha az maliyetli ve daha kolay bir yöntemdir.
E-İhracat Nasıl Yapılır?
E-İhracat yapmak için:
- Bir e-ticaret platformu seçin: Shopify, WooCommerce, Magento gibi birçok platform arasından seçim yapabilirsiniz.
- Web sitenizi veya online mağazanızı oluşturun: Ürünlerinizi veya hizmetlerinizi online olarak satmak için bir web sitesine veya online mağazaya ihtiyacınız vardır.
- Ürünlerinizi veya hizmetlerinizi listeleyin: Ürünlerinizin veya hizmetlerinizin detaylı bilgilerini ve görsellerini web sitenizde veya online mağazanızda yayınlayın.
- Ödeme yöntemleri sağlayın: PayPal, kredi kartı, banka havalesi gibi farklı ödeme yöntemleri sunun.
- Kargo ve teslimat seçenekleri sunun: Ürünlerinizi yurt dışına nasıl teslim edeceğinizi belirleyin ve müşterilerinize farklı kargo seçenekleri sunun.
- Pazarlama ve reklam: Ürünlerinizi veya hizmetlerinizi hedef pazarınıza tanıtmak için pazarlama ve reklam faaliyetleri yürütün.
İhracatta Gümrük İşlemleri Nelerdir?
İhracat yaparken gümrükten mal çıkışı için birtakım işlemler yapılması gerekir.
İhracatta gümrük işlemleri:
Gümrük Beyanı:
- İhraç edilecek ürünler için gümrük beyannamesi doldurulmalıdır.
- Gümrük beyannamesinde ürünlerin detaylı bilgileri, miktarı, değeri ve gümrük kodu gibi bilgiler yer alır.
- Gümrük beyannamesi elektronik ortamda veya gümrük idaresine yazılı olarak sunulabilir.
Gümrük Muayenesi:
- Gümrük idaresi, gümrük beyannamesinde beyan edilen bilgilerin doğruluğunu kontrol etmek için muayene yapabilir.
- Muayene sırasında ürünlerin gümrük beyannamesinde beyan edilen şekilde olup olmadığı kontrol edilir.
- Muayene, gümrük idaresinin belirlediği yerde ve zamanda yapılır.
Gümrük Vergileri ve Kesintiler:
- İhraç edilecek ürünler için gümrük vergisi ve diğer kesintiler hesaplanır.
- Gümrük vergisi ve diğer kesintiler, gümrük beyannamesinde beyan edilen ürünlerin gümrük koduna ve değerine göre belirlenir.
- Gümrük vergisi ve diğer kesintiler, gümrük idaresine peşin olarak ödenir.
İhracat Belgesi:
- Gümrük işlemleri tamamlandıktan sonra ihracat belgesi düzenlenir.
- İhracat belgesi, ürünlerin gümrükten çıktığını gösteren bir belgedir.
- İhracat belgesi, taşıma ve sigorta gibi işlemler için kullanılır.
İhracat Sözleşmesi Nedir?
İhracat sözleşmesi, bir ihracatçının yurt dışında bulunan bir alıcıya mal veya hizmet satmayı taahhüt ettiği, alıcının ise bu mal veya hizmeti satın almayı ve bedelini ödemeyi taahhüt ettiği bir sözleşmedir.
İhracat sözleşmesinde yer alan unsurlar:
- Taraflar: İhracatçı ve alıcının bilgileri (isim, adres, iletişim bilgileri)
- Sözleşmenin konusu: Satılacak mal veya hizmetin detaylı bilgileri (miktar, tür, kalite, teknik özellikler)
- Bedel: Mal veya hizmetin bedeli ve ödeme şekli
- Teslimat: Mal veya hizmetin teslim tarihi, yeri ve şekli
- Gümrük işlemleri: Gümrük vergileri ve diğer masrafların kimin tarafından ödeneceği
- Garanti: Mal veya hizmet için verilen garanti süresi ve şartları
- Uyuşmazlıkların çözümü: Uyuşmazlıkların nasıl çözüleceği
- Sözleşmenin süresi: Sözleşmenin başlangıç ve bitiş tarihleri
İhracatta Hangi Belgeler Kullanılır?
İhracatta kullanılan belgeler, ihraç edilen ürünün türüne, gideceği ülkeye ve ticari anlaşmalara göre değişiklik gösterebilir.
En yaygın kullanılan ihracat belgeleri şunlardır:
- Ticari fatura
- Gümrük beyannamesi
- Konşimento
- Menşe Şahadetnamesi
- Gözetim Belgesi
Diğer bazı belgeler:
- Sağlık Sertifikası
- Karantina Sertifikası
- Fümigasyon Sertifikası
- Ambalaj Listesi
- Sigorta Poliçesi
Ne Tür İhracat Destekleri Vardır?
İhracatı teşvik etmek için devlet tarafından çeşitli teşvikler ve destekler sunulmaktadır. Bu teşvikler ve destekler, ihracatçılara mali açıdan yardımcı olmak, pazarlama ve tanıtım faaliyetlerini desteklemek ve riskleri azaltmak amacıyla sunulmaktadır.
Başlıca ihracat destekleri şunlardır:
Mali Destekler:
- İhracat İadesi: İhraç edilen ürünler için bedelinin bir kısmı iade edilir.
- Vergi Muafiyetleri ve İstisnaları: İhracatla ilgili bazı vergilerden muafiyet veya istisna sağlanır.
- Faiz Destekleri: İhracatçılara kullandıkları krediler için faiz desteği sağlanır.
- Kredi Garanti Fonu: İhracatçılara kullandıkları krediler için kefalet desteği sağlanır.
Pazarlama ve Tanıtım Destekleri:
- Fuar Katılım Desteği: İhracatçılarin fuarlara katılım masrafları karşılanır.
- Ticaret Fuarları: Yurt dışında düzenlenen ticaret fuarlarında Türk firmalarına yer tahsis edilir.
- Pazar Araştırması Desteği: İhracat pazarları hakkında araştırma yapmak için ihracatçılara maddi destek sağlanır.
- Marka Desteği: İhraç edilen ürünlerin markalaşma çalışmaları için maddi destek sağlanır.
Risk Azaltma Destekleri:
- Sigorta Desteği: İhracat alacaklarının sigortalanması için ihracatçılara maddi destek sağlanır.
- Dış Ticaret Risk Fonu: İhracatçılara siyasi riskler ve ticari riskler karşısında koruma sağlanır.
Diğer Destekler:
- Eğitim ve Danışmanlık Desteği: İhracatçılara ihracatla ilgili eğitim ve danışmanlık hizmeti verilir.
- Teknoloji ve Yenilik Desteği: İhracatçılara yeni teknolojiler ve yenilikler konusunda destek sağlanır.
İhracat Destek Programlarından Kimler Yararlanabilir? İhracat Desteklerinden Kimler Faydalanabilir?
İhracatı teşvik etmek amacıyla devlet tarafından sunulan çeşitli destek programları ve teşvikler mevcuttur. Bu programlardan ve teşviklerden belirli şartları taşıyan tüm firmalar yararlanabilir.
Genel olarak:
- Türkiye’de yerleşik ve üretim yapan firmalar
- Türkiye’de üretilen ürünlerin ticaretini yapan firmalar
- Bilişim, yönetim danışmanlığı gibi hizmet sektöründe yer alan ve ilgili ürün/hizmetlerini yurt dışına satan veya satmak isteyen firmalar ihracat destek programlarından ve teşviklerden yararlanabilirler.
İhracat Destek Kredisi Nedir?
İhracat Destek Kredisi, ihracatçı firmaların finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla devlet tarafından sunulan bir kredi türüdür. Bu krediler, ihracatçılara mali açıdan yardımcı olmak, üretim ve ihracat kapasitelerini artırmak ve yeni pazarlara girmelerini kolaylaştırmak
İhracatta Yeni Nesil ve Geleneksel Müşteri Bulma Teknikleri
Geleneksel Müşteri Bulma Yöntemleri
Geleneksel yöntemler:
- Fuarlara katılım
- Ticaret heyetleri
- Ticaret Müşavirlikleri
- Reklamlar
- Soğuk aramalar
- Networking
Avantajları:
- Yüz yüze etkileşim
- Networking
- Marka bilinirliği
Dezavantajları:
- Zaman ve maliyet
- Hedef kitleye ulaşma zorluğu
- Yavaş süreç
Yeni Nesil Müşteri Bulma Yöntemleri
Yeni Nesil Yöntemler:
- Veri tabanları
- Sosyal medya
- Dijital pazarlama
- E-ticaret
- B2B platformları
Avantajları:
- Daha geniş kitle
- Daha az zaman ve maliyet
- Hedef kitleye kolay erişim
- Daha hızlı süreç
Dezavantajları:
- Teknik beceri gerekliliği
- Yoğun rekabet
- Güvenilirlik sorunları
- Yüksek maliyetler
- Dil engelleri
- Veri güvenliği
- Daha az kişisel etkileşim
- Geleneksel yöntemlerle birlikte kullanıldığında daha dengeli bir strateji oluşabilir.
İhracat Uygunluk Belgesi Nedir? Nasıl Alınır?
İhracat Uygunluk Belgesi, ihraç edilen ürünlerin belirli standartlara ve teknik düzenlemelere uygun olduğunu belgelemek için kullanılan bir belgedir. Bu belge, ithalatçı ülkenin gümrük idaresince ürünlerin gümrüklemesine izin verilmesi için gereklidir.
Uygunluk Belgesi almak için birkaç farklı yol izlenebilir:
Ürünlerin, ithalatçı ülkenin standartlarına ve teknik düzenlemelerine uygunluğunun belgelenmesi:
Yetkili bir belgelendirme kuruluşundan uygunluk belgesi alınması
Ürünlerin, ithalatçı ülkenin akredite ettiği bir laboratuvarda test edilmesi
Ürünlerin, Avrupa Birliği (AB) standartlarına uygunluğunun belgelenmesi:
CE işareti alınması
Ürünlerin, belirli bir sektöre özgü standartlara uygunluğunun belgelenmesi:
ISO 9001 gibi bir kalite belgesi alınması