Küreselleşen dünyada ticaretin farklı biçimleri giderek önem kazanıyor. Bu biçimlerden biri de bedelsiz ihracat. Bedelsiz ihracat, gönderilen mallar için herhangi bir ücret alınmadan yapılan ihracattır. Çoğunlukla promosyon, numune gönderimi, bağış veya garanti kapsamında gerçekleşen bu işlemler, doğru belge ve fatura düzenlemeleriyle yasal çerçevede gerçekleştirilmelidir.
Bedelsiz İhracat Nedir?
Bedelsiz ihracat, malların yurt dışına ödeme alınmadan gönderilmesidir. Bu tür ihracat genellikle şu durumlarda uygulanır:
- Ürün numunesi gönderimi
- Tanıtım ve reklam amaçlı mal sevkiyatı
- Garanti kapsamında değişim veya iade ürünleri
- Yardım ve bağış amaçlı gönderimler
- Test, analiz veya sertifikasyon için ürün gönderimi
Bedelsiz ihracatta ödeme alınmadığı için işlem, belirli yasal prosedürlere tabidir ve ilgili belgelerle desteklenmelidir.
Bedelsiz İhracat Yapabilmek için Gerekli Olan Belgeler
Bedelsiz ihracat işlemlerinin yasal zeminde yürütülebilmesi için aşağıdaki belgeler hazırlanmalıdır:
- Dilekçe: Gümrük idaresine sunulmak üzere, işlemin gerekçesini belirten yazılı başvuru.
- Proforma Fatura: Malın cinsi, miktarı, birim fiyatı ve toplam değeri belirtilerek bedelsiz olduğu not edilir.
- Çeki Listesi: Gönderilen ürünlerin detaylı dökümünü içerir.
- Taşıma Belgesi: Sevkiyat türüne göre konşimento veya irsaliye düzenlenmelidir.
- Gümrük Beyannamesi: İhracatın gümrük mevzuatına uygun olarak beyan edildiğini gösteren belge.
- İlgili Kurum İzinleri: Gerekirse Ticaret Bakanlığı veya diğer kurumlardan alınacak izin belgeleri.
Bedelsiz İhracat Kapsamına Giren Ürünler
Bedelsiz ihracat belirli ürün gruplarını kapsar. İşte bu kapsamda gönderilebilecek bazı ürün örnekleri:
- Tanıtım Ürünleri: Broşür, katalog, promosyon kalemleri
- Numuneler: Yeni ürün denemeleri için gönderilen küçük miktarda mallar
- Yedek Parçalar: Garanti süresi içinde değiştirilen parçalar
- Bağışlar: Doğal afetler sonrası gönderilen yardım malzemeleri
- Test Ürünleri: Kalite kontrol veya teknik inceleme için gönderilen ürünler
Bu ürünler genellikle ticari amaç gütmeden gönderildiği için bedelsiz statüde değerlendirilir.
Bedelsiz İhracat Faturası Nedir?
Bedelsiz ihracat faturası, herhangi bir ödeme alınmadan yurt dışına gönderilen mal veya hizmetlerin yasal ve ticari belgelendirilmesini sağlayan özel bir fatura türüdür. Bu belge, ürünün ticari bir satış kapsamında olmadığını ve karşılığında döviz girişi beklenmediğini resmi olarak ifade eder. Genellikle promosyon amaçlı gönderimler, numune ürünler, garanti kapsamında yapılan değişimler veya bağış gibi durumlarda düzenlenir.
Bedelsiz ihracat faturaları, gümrük işlemleri sırasında beyannameye eklenmesi gereken temel belgelerden biridir. Bu sayede, ihracatın yasal zeminde gerçekleşmesi ve gümrükte herhangi bir sorunla karşılaşılmaması sağlanır. Faturada ürün açıklamaları, miktar bilgisi, menşe ülkesi, GTİP kodları ve “bedelsiz” ibaresi mutlaka yer almalıdır.
Bedelsiz İhracat Faturası Nasıl Kesilir?
Bedelsiz ihracat faturası aşağıdaki adımlarla kesilir:
- Fatura Tipi Seçimi: “İhracat” fatura tipi seçilir, bedelsiz olduğu belirtilir.
- Alıcı Bilgileri: Yurt dışındaki alıcının unvanı ve adresi doğru girilmelidir.
- Ürün Bilgileri: Ürün açıklamaları, miktar, ağırlık ve varsa seri numaraları yazılır.
- Fiyatlandırma: Birim fiyat kısmına 0 yazılır veya açıklama olarak “bedelsiz” ibaresi eklenir.
- Toplam Tutar: Fatura toplamı 0 TL olmalı, açıklama bölümüne “ticari değeri yoktur” ifadesi yazılmalıdır.
- Açıklamalar: “Reklam amaçlı gönderim”, “numune ürün”, “bağış” gibi neden mutlaka belirtilmelidir.
- Dil Seçimi: İngilizce ya da gönderilen ülkenin dilinde düzenlenmesi tercih edilir.
Yanlış Kesilen Bedelsiz İhracat Faturası Nasıl Düzenlenir?
Faturada hata yapıldıysa şu işlemler uygulanmalıdır:
- İptal İşlemi: Yanlış fatura iptal edilir (e-arşiv/e-fatura sisteminden).
- Yeni Fatura Düzenleme: Doğru bilgilerle yeni bir bedelsiz fatura kesilir.
- Gümrük Bildirimi: Gümrük beyannamesi yanlışsa, düzeltme dilekçesi ile başvuru yapılır.
- Muhasebe Kaydı: Yanlış ve doğru faturalar muhasebeye bildirilmeli, kayıtlar güncellenmelidir.
Bedelsiz İhracat Faturası Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Açıklama Alanı: “Bedelsiz gönderimdir” ibaresi mutlaka yer almalıdır.
- Dil Uyumu: Alıcı ülkenin mevzuatına uygun dil tercih edilmelidir.
- Ticaret Bakanlığı Onayı: Bazı ürün gruplarında onay gerekebilir.
- Taşıma Şekli: Taşıma ve sigorta bedelleri faturada belirtilmelidir.
- Fiziksel Değer: Mal bedeli olmasa da ürün fiziksel bir değere sahip olduğu için gümrükte beyan edilmelidir.
Bedelsiz İhracat Faturası Örneği
Bedelsiz İhracat Faturası
